BRANCA DE LOBOSO de Xesús Rábade Paredes - RESEÑA

Este libro de Xesús Rábade Paredes gañou o Premio Álvaro Cunqueiro de novela no ano 1991. Índa sí o libro trata un tema totalmente atemporal: a violencia contra a muller por causas totalmente alleas á mesma. O que significa a persecución por razón do sexo a través da historia dende que se escribiu a historia de Adán e Eva. Imaxino que esta non fora a intención do autor ó escribir este libro, ou polo menos podemos dicir que naquel lontano 1991 o da violencia do xénero non estaba tan de actualidade como agora. De tódolos xeitos, Branca de Loboso, conta a historia dunha muller galega alá polo século XVI.

¿E isto que quere dicir? Pois que nesa época as mulleres non solo sufrían a violencia dos seus familiares (pais, irmás, nais, esposos,...) senón que podían mesmo ser perseguidas por bruxería no caso de que alguén quisexe sacar proveito delas, xa fose de tipo sexual, económico ou por calquera outro motivo.

Xesús Rábade Paredes contáno-la historia de Branca, unha ragaza fermosa que ten amores cun home que a quere de verdade, que lle aprende a ler e escribir e que a respecta. En calquera momento da historia a beleza foi perseguida pero tamén o feito de nacer sendo muller. Algúns homes, entre os cales atópanse mesmo cregos, pensaban que as mulleres estaban o seu servicio, sexa cal fose este servicio, e que non podían negarse  porque a superioridade do home estaba por enriba dun ser que, durante séculos, non tivo alma (ou iso dicían).

Neste libro o autor conta a historia dunha ragaza perseguida pola Santa Inquisición, torturada, encarcerada, que foi prostituida por aqueles que debían protexela, separada do home que a amaba e a quen ela amaba, que foi utilizada por cregos para a súa satisfacción libidinosa, que foi encerrada nun convento e que a pesar de tódalas cosas que lle sucederon foi quen de saír adiante, de mante-la súa integridade e independencia sobrevivindo a todo isto.

A crudeza dalgunha das páxinas escritas por Xesús Rábade é a necesaria para facer comprender a un lector de hoxe todo o que xiraba ó redor das inxustas e arbitrarias sentencias da Santa Inquisición, que ás veces non tiña nada de santa.

A unha mente do século XXI pode resultar incríble que os homes e mulleres do sécolo XVI cresen que as bruxas voaban sobre as escobas, que tiñan relacións sexuais co Demo, que podían facer estraga-las colleitas dos veciños e producir saraiba e outros fenómenos atmosféricos á vontade. A mellor forma de manter a unha poboación analfabeta baixo o dominio dos estamentos chamados superiores (crego e nobreza) sempre foron as supersticións sobre os espíritos malignos e se alguén molestaba unha denuncia ó Santo Oficio dicindo que tiña tratos co Demo era suficiente para que esa persoa desaparecese da faz da Terra, acabase empodrecendo nos húmidos cabozos dunha cárcere ou mesmo fose queimada viva na fogueira para gran alegría de tódolos que presenciaban este espectáculo mesmo dende os balcón que rodeaban a praza maior do lugar ou a cidade, coa avenencia das autoridades relixiosas e civís.

O libro non chega ás 100 páxinas pero nel describese perfectamente e polo miúdo as miserias dunha sociedade ruin que intenta controlar calquera tipo de crencia ou forma de vivir que non sexa a da maioria.